I. PHẦN ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc đoạn trích:

Người mẹ rất còm cõi và bốn đứa con gầy ốm, quây quần với nhau trong xó bếp. Trong gia đình này, năm mẹ con thường giống như một bọn dân hèn yếu cùng chung phận con sâu, cái kiến dưới cái ách một ông bạo chúa.

Thấy lũ con đứa nào cũng nhăn nhăn, nhó nhó, người mẹ thương đứt ruột. Thị biết rằng chúng đói. Khi người ta đã đói mà lại ngửi thấy mùi thịt chó, thì bụng càng đói thêm. Thế mà bữa rượu của người bố với ba ông khách cứ kéo dài mãi. Nghĩ mà bực quá! Cái thể không chết được, chứ giá chết được thì thị chỉ thắt cổ đi cho rồi….Thị dỗ con:

• Cố mà nhịn lúc nữa, các con ạ. Đợi trên nhà ăn xong, còn thừa thì ta ăn.

Rồi muốn cho chúng quên đi, thị sổ tóc ra cho chúng xúm vào bắt chấy. Úi chà! Nhiều chấy quá! Chỉ việc rẽ một đám tóc ra là đủ thấy bốn, năm con bò lổm ngổm. Cái Gái và cu Nhớn, cu Nhỡ thi nhau bắt. Chúng cho cu Con mấy con chấy kềnh làm trâu. Mới đầu cái trò chơi ấy cũng hay hay. Nhưng chỉ một lúc là chúng chán. Thằng cu Con ra hiệu đình công trước. Nó lăn vào lòng mẹ, oằn oại vừa hụ hị kêu:

• Đói!…Bu ơi! Đói…

Tức khắc những đứa kia cũng nhớ ra rằng chúng đói. Chúng không bắt chấy cho mẹ nữa. Chúng thở dài. Chúng nuốt bọt nhem nhép. Chúng thừ mặt ra. Chúng nằm ẹp xuống đất và lật áo lên để khoe cái bụng. Bụng đứa nào đứa nấy cũng gần dính lưng.

Mắt thị rơm rớm nước. Cũng may, tiếng người bố trên nhà gọi:

• Cái Gái đâu! Dẹp mâm đi, này!

Bốn đứa trẻ cùng nhỏm dậy: mặt chúng đột nhiên tươi tỉnh lại. Gái “vâng” một tiếng thật to và chạy lên. Cu Nhớn, cu Nhỡ ngồi chồm chỗm đợi…Một lát sau, Gái bê mâm xuống. Nó cũng nâng lên ngang mặt như cha lúc nãy. Các em nó đứng cả lên, chực đu lấy cái mâm. Nó càng nâng cao hơn, mồm thét:

• Khoan! Khoan! Kẻo vỡ…

Cu Nhớn thét:

• Thì bỏ xuống!

Cái Gái vênh mặt lên, trêu nó:

• Không bỏ. Không cho chúng mày ăn.
• Có sợ thành tật không?
• Không cho ăn thật đấy.

Cu Nhỡ sốt ruột, khoặm mặt lại, vằng nhau với chị:

• Làm trò mãi! Có bỏ xuống đây không nào?

Gái hạ nhanh mâm xuống đất bảo:

• Này, ăn đi.

Nó ngẩng mặt nhìn các em, cười the thé. Người mẹ xịu ngay xuống. Trong mâm, chỉ còn bát không. Thằng cu Con khóc òa lên. Nó lăn ra, chân đạp như một người giãy chết, tay cào xé mẹ. Người mẹ đỏ mũi lên và mếu xệch đi, rưng rưng khóc. Cái Gái và cu Nhớn, cu Nhỡ cũng khóc theo.

(Trích Trẻ con không được ăn thịt chó – Tuyển tập Nam Cao NXB Văn học,2016)

Lựa chọn đáp án đúng:

Câu 1. Chủ đề của đoạn trích là:

A. Hoàn cảnh khốn cùng của người nông dân nghèo trước Cách mạng.

B. Người trí thức nghèo trước Cách mạng.

C. Người nghiện rượu bê tha.

D. Người tham ăn, lười lao động

Câu 2. Đoạn trích trên được kể theo ngôi:

A. Thứ nhất.

B. Thứ hai.

C. Thứ ba.

D. Kết hợp ngôi thứ nhất và thứ ba.

Câu 3. Chi tiết “thị sổ tóc ra cho chúng xúm vào bắt chấy”, hành động đó của người mẹ nhằm mục đích gì?

A. Giúp đàn con quên đi cái đói

B. Giúp thị đỡ ngứa đầu.

C. Giúp thằng cu Con có con chầy kềnh để chơi

D. Để gắn kết đàn con lại với nhau.

Câu 4. Cốt truyện của đoạn trích trên:

A. Người bố nghiện rượu, đi ăn chịu khắp các cửa hàng và tình thương của người mẹ dành cho con.

B. Gia đình đông con và cái nghèo, cái đói làm tha hóa nhân cách con người đến báo động.

C. Bố mổ chó mời bạn bè đến ăn nhậu, trong khi đó vợ con đứng nhìn cùng những giọt nước mắt.

D. Cuộc ăn nhậu tưng bừng của người bố và nhân phẩm con người trước bi kịch của cái đói.

Câu 5. Đoạn trích trên xoay quanh các nhân vật:

A. Thị, cu Nhớn, cái Gái, cu Nhỡ.

B. Ông bố, thị, cái Gái, cu Con, cu Nhỡ.

C. Ông bố, ba ông bạn nhậu, người mẹ.

D. Thị, cái Gái, cu Nhớn, cu Nhỡ, cu Con.

Câu 6. Người kể chuyện chủ yếu trần thuật theo điểm nhìn:

A. Điểm nhìn của tác giả (điểm nhìn bên ngoài)

B. Điểm nhìn của nhân vật Thị (điểm nhìn bên trong)

C. Điểm nhìn của nhân vật cái Gái.

D. Điểm nhìn của tác giả (điểm nhìn bên ngoài) phối hợp điểm nhìn của nhân vật Thị (điểm nhìn bên trong)

Câu 7. Vì sao cuối đoạn trích Thằng cu Con khóc òa lên. Nó lăn ra, chân đạp như một người giãy chết, tay cào xé mẹ?

A. Mẹ không cho ăn thịt chó.

B. Cái Gái không cho nó ăn.

C. Nó giành ăn không lại với các anh chị.

D. Trong mâm không còn gì để ăn

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 8. Anh/chị có nhận xét gì về nhân vật người mẹ trong câu chuyện?

Câu 9. Đoạn trích trên gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về giá trị của con người trước miếng ăn trong cuộc sống?

Câu 10. Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua đoạn trích là gì?

II. PHẦN VIẾT (4,0 điểm)

Anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện (ngôi kể, điểm nhìn, lời kể…) và nội dung (chủ đề, tư tưởng) của đoạn trích Trẻ con không được ăn thịt chó của nhà văn Nam Cao.

Đáp Án

ThS. Nguyễn Thành Đạt

(Người kiểm duyệt, ra đề)

Chức vụ: Trưởng ban biên soạn môn Ngữ Văn THPT

Trình độ: Thạc sĩ Ngữ Văn, Chứng chỉ hạng II, Chứng chỉ CNTT, Ngoại ngữ B1

Kinh nghiệm: 10+ năm kinh nghiệm tại Trường THPT Hoàng Thế Thiện